Plantar Basınç Dağılımı Parametreleri: Statik ve Dinamik Analizlerin Biyomekanik ve Klinik Önemi
Anahtar Kelimeler:
Ayak biyomekaniği, denge, dinamik analiz, plantar basınç, statik analizÖzet
Plantar basınç analizi, ayağın zeminle temasında ortaya çıkan kuvvetlerin mekânsal ve zamansal dağılımını değerlendiren temel bir biyomekanik yöntemdir. Statik analizler, durağan duruş sırasında yük aktarımı ve postüral dengeyi ortaya koyarken; dinamik analizler yürüyüş paternleri, yük transferleri ve motor koordinasyon hakkında ayrıntılı bilgiler sunar. Bu sayede plantar basınç parametreleri hem araştırma alanında hem de klinik uygulamalarda yaygın bir kullanım alanı bulmuştur. Statik plantar basınç parametreleri; global, ön ayak, arka ayak ve toplam yük dağılımları ile ayak açısı ve ekseni gibi göstergeleri içerir. Bu parametreler postüral simetri, denge stratejileri ve yapısal deformitelerin belirlenmesinde güvenilir veriler sağlar. Klinik olarak pes planus, pes cavus, halluks valgus ve diyabetik ayak gibi durumlarda karakteristik basınç değişimleri rapor edilmiştir. Dinamik plantar basınç parametreleri ise yüzey, yük, maksimum ve ortalama basınç, adım uzunluğu, kadans, hız ve ayak ekseni gibi ölçümleri kapsar. Bu göstergeler, yürüyüş sırasında yük dağılımı ve basınç odaklarını belirlemekte kritik rol oynar. Diyabetik ayakta ülser riski, nörolojik hastalıklarda (inme, Parkinson, multipl skleroz) fonksiyonel kayıplar ve yaşlanmaya bağlı denge bozuklukları bu yöntemle değerlendirilebilmektedir. Sonuç olarak, plantar basınç dağılımı parametreleri hem tanısal süreçte hem de rehabilitasyon planlamasında değerli bilgiler sağlamaktadır. Ölçümlerin standardizasyonu ve farklı popülasyonlarda normatif verilerin geliştirilmesi, gelecekte bu analizlerin klinik etkinliğini daha da artıracaktır.
Referanslar
Bai, X., Hou, X., Song, Y., Tang, Z., Huo, H., & Liu, J. (2025). Plantar pressure classification and feature extraction based on multiple fusion algorithms. Scientific reports, 15(1), 13274. https://doi.org/10.1038/s41598-025-96440-6
Bhatia, M., & Thomson, L. (2020). Morton's neuroma - Current concepts review. Journal of clinical orthopaedics and trauma, 11(3), 406–409. https://doi.org/10.1016/j.jcot.2020.03.024
Bus, S. A., Haspels, R., & Busch-Westbroek, T. E. (2011). Evaluation and optimization of therapeutic footwear for neuropathic diabetic foot patients using in-shoe plantar pressure analysis. Diabetes care, 34(7), 1595–1600. https://doi.org/10.2337/dc10-2206
Cao, Y., Zhuang, H., Zhang, X., Guo, R., Pang, H., Zheng, P., & Xu, H. (2024). Impact of foot progression angle on spatiotemporal and plantar loading pattern in intoeing children during gait. Scientific reports, 14(1), 14402. https://doi.org/10.1038/s41598-024-65422-5
Cerezci-Duygu, S., Sarak-Kucukosmanoglu, H., & Aytar, A. (2024). The Effect of Weight Distribution in the Foot on Balance and Plantar Pressure in Female Adolescent Athletes. Sports health, 19417381241277796. Advance online publication. https://doi.org/10.1177/19417381241277796
Chuckpaiwong, B., Nunley, J. A., Mall, N. A., & Queen, R. M. (2008). The effect of foot type on in-shoe plantar pressure during walking and running. Gait & posture, 28(3), 405–411. https://doi.org/10.1016/j.gaitpost.2008.01.012
Cuevas-Martínez, C., Becerro-de-Bengoa-Vallejo, R., Losa-Iglesias, M. E., Casado-Hernández, I., Turné-Cárceles, O., Pérez-Palma, L., Martiniano, J., Gómez-Salgado, J., & López-López, D. (2023). Analysis of Static Plantar Pressures in School-Age Children with and without Functional Hallux Limitus: A Case-Control Study. Bioengineering (Basel, Switzerland), 10(6), 628. https://doi.org/10.3390/bioengineering10060628
De Blasiis, P., Caravaggi, P., Fullin, A., Leardini, A., Lucariello, A., Perna, A., Guerra, G., & De Luca, A. (2023). Postural stability and plantar pressure parameters in healthy subjects: variability, correlation analysis and differences under open and closed eye conditions. Frontiers in bioengineering and biotechnology, 11, 1198120. https://doi.org/10.3389/fbioe.2023.1198120
Fernández-Seguín, L. M., Diaz Mancha, J. A., Sánchez Rodríguez, R., Escamilla Martínez, E., Gómez Martín, B., & Ramos Ortega, J. (2014). Comparison of plantar pressures and contact area between normal and cavus foot. Gait & posture, 39(2), 789–792. https://doi.org/10.1016/j.gaitpost.2013.10.018
Hofmann, U. K., Götze, M., Wiesenreiter, K., Müller, O., Wünschel, M., & Mittag, F. (2019). Transfer of plantar pressure from the medial to the central forefoot in patients with hallux valgus. BMC musculoskeletal disorders, 20(1), 149. https://doi.org/10.1186/s12891-019-2531-2
Lee, G., & Pollo, F. E. (2001). Technology Overview: The Gait Analysis Laboratory. Journal of Clinical Engineering, 26(2), 129-135.
Liu, S., Yu, H., Wang, Z., & Dai, P. (2023). Correlation analysis of balance function with plantar pressure distribution and gait parameters in patients with cerebral infarction in the basal ganglia region. Frontiers in neuroscience, 17, 1099843. https://doi.org/10.3389/fnins.2023.1099843
Lockhart, M., Dinneen, S. F., & O'Keeffe, D. T. (2024). Plantar pressure measurement in diabetic foot disease: A scoping review. Journal of diabetes investigation, 15(8), 990–999. https://doi.org/10.1111/jdi.14215
Menz, H. B., Fotoohabadi, M. R., Munteanu, S. E., Zammit, G. V., & Gilheany, M. F. (2013). Plantar pressures and relative lesser metatarsal lengths in older people with and without forefoot pain. Journal of orthopaedic research : official publication of the Orthopaedic Research Society, 31(3), 427–433. https://doi.org/10.1002/jor.22229
Mueller M. J. (1999). Application of plantar pressure assessment in footwear and insert design. The Journal of orthopaedic and sports physical therapy, 29(12), 747–755. https://doi.org/10.2519/jospt.1999.29.12.747
Orlin, M. N., & McPoil, T. G. (2000). Plantar pressure assessment. Physical therapy, 80(4), 399–409. https://doi.org/10.1093/ptj/80.4.399
Powers, C. M., Chen, P. Y., Reischl, S. F., & Perry, J. (2002). Comparison of foot pronation and lower extremity rotation in persons with and without patellofemoral pain. Foot & ankle international, 23(7), 634–640. https://doi.org/10.1177/107110070202300709
Rathleff, M. S., Mølgaard, C. M., Fredberg, U., Kaalund, S., Andersen, K. B., Jensen, T. T., Aaskov, S., & Olesen, J. L. (2015). High-load strength training improves outcome in patients with plantar fasciitis: A randomized controlled trial with 12-month follow-up. Scandinavian journal of medicine & science in sports, 25(3), e292–e300. https://doi.org/10.1111/sms.12313
Razak, A. H., Zayegh, A., Begg, R. K., & Wahab, Y. (2012). Foot plantar pressure measurement system: a review. Sensors (Basel, Switzerland), 12(7), 9884–9912. https://doi.org/10.3390/s120709884
Shen, J., Liu, J., Liang, F., Liu, X., & Zhang, M. (2024). Prevalence of flatfoot and analysis of plantar pressure distribution in adolescents based on body mass index: a regional study. Journal of orthopaedic surgery and research, 19(1), 864. https://doi.org/10.1186/s13018-024-05365-9
Teyhen, D. S., Stoltenberg, B. E., Eckard, T. G., Doyle, P. M., Boland, D. M., Feldtmann, J. J., McPoil, T. G., Christie, D. S., Molloy, J. M., & Goffar, S. L. (2011). Static foot posture associated with dynamic plantar pressure parameters. The Journal of orthopaedic and sports physical therapy, 41(2), 100–107. https://doi.org/10.2519/jospt.2011.3412
Woźniacka, R., Oleksy, Ł., Jankowicz-Szymańska, A., Mika, A., Kielnar, R., & Stolarczyk, A. (2019). The association between high-arched feet, plantar pressure distribution and body posture in young women. Scientific reports, 9(1), 17187. https://doi.org/10.1038/s41598-019-53459-w
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2025 Esra Nur Türkmen
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
